Την Τετάρτη 27 Νοεμβρίου 2024, πραγματοποιήθηκε για 7η συνεχή χρονιά , ζωντανή τηλεδιάσκεψη (virtual visit) μαθητών (τμήμα Γ2) και καθηγητών (κ. Άλτας και κ. Πάγκαλος) του σχολείου μας με το παγκοσμίου φήμης Ερευνητικό Κέντρο CERN που εδρεύει στην Γενεύη της Ελβετίας.
Μάλιστα είχαμε την τύχη, “οικοδεσπότης” μας να είναι η χαρισματική διδακτορική ερευνήτρια Φυσικός , συνεργάτης του Πανεπιστημίου του Oregon των Η.Π.Α και του CERN ,κα Δέσποινα Σαμψωνίδου η οποία μας ξενάγησε στα άδυτα του ανιχνευτή ATLAS , στα 100 μέτρα βάθος και προσπάθησε με υπομονή και διάθεση να μας μυήσει στην ουσία των πειραμάτων που διεξάγονται στο CERN. Με μεγάλη μάλιστα δεκτικότητα και αμεσότητα απάντησε στα πολλαπλά ερωτήματα των μαθητών μας, που εύλογα προέκυψαν. Μεγάλο μέρος της συνάντησης παρακολούθησε και η διευθύντρια του σχολείου μας κα Ψαράκη.
Τι είναι το CERN
Το όνομα CERN είναι αρχικά γαλλικών λέξεων: Organisation Europeenne pour la Recherche Nucleaire ή στα αγγλικά European Organization for Nuclear Research που σημαίνει «Ευρωπαϊκός Οργανισμός Πυρηνικών Ερευνών». Είναι το μεγαλύτερο ερευνητικό κέντρο στον κόσμο που ασχολείται με πειράματα Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων. Βρίσκεται βορειοδυτικά και λίγο έξω από την πόλη της Γενεύης, στα σύνορα μεταξύ Γαλλίας και Ελβετίας.
Σκοπός του CERN είναι η κατασκευή επιταχυντών και εγκαταστάσεων για πειράματα Φυσικής Υψηλών Ενεργειών. Με τα πειράματα αυτά γίνεται διερεύνηση των πλέον θεμελιωδών ερωτημάτων για τη Φύση: Τι είναι η ύλη; Από πού προέρχεται; Πως συγκρατείται για να σχηματίσει άστρα, πλανήτες και ανθρώπινα όντα;
Ο επιταχυντής LHC
Ο επιταχυντής LHC (Large Hadron Collider = Μεγάλος Συγκρουστής Αδρονίων) είναι μία τεράστια πειραματική διάταξη με σκοπό να επιταχύνει σωματίδια (κυρίως πρωτόνια) υπό μορφή δέσμης και να προκαλεί συγκρούσεις μεταξύ τους. Ουσιαστικά είναι ένα τούνελ σε μέσο βάθος 100m κάτω από την επιφάνεια της Γης. Το τούνελ αυτό δεν επεκτείνεται ευθύγραμμα αλλά είναι κυκλικό, ένας τεράστιος κυκλικός δακτύλιος περιφέρειας 27km και πλάτους 3m.
Τι είναι το ATLAS
Πρόκειται για μία τεράστια ανιχνευτική διάταξη σε συγκεκριμένο σημείο της περιφέρειας του επιταχυντή LHC. Πρόκειται για έναν κύλινδρο «ξαπλωμένο» με μήκος 46m και διάμετρο 25m που έχει βάρος περίπου 7.000 τόνους. Στην πραγματικότητα αποτελείται από επιμέρους εσωτερικούς ομοαξονικούς κυλίνδρους καθένας από τους οποίους αποτελεί ένα στρώμα ανιχνευτών. Το ATLAS διαθέτει και διατάξεις ισχυρών μαγνητών διότι υπό την επίδραση του μαγνητικού πεδίου επιτυγχάνεται διαχωρισμός των τροχιών των σωματιδίων ανάλογα με το είδος του καθενός. Έτσι καταλαβαίνουμε τί είδους σωματίδια είναι αυτά που παρατηρούμε. Συμπεράσματα του Πειράματος ATLAS, πέρα από την διερεύνηση της Φυσικής Υψηλών Ενεργειών βρίσκουν εφαρμογή στην Διαγνωστική και Θεραπευτική Ιατρική (αξονικοί & μαγνητικοί τομογράφοι), σε δράσεις Πολιτισμού, όπως η μη επεμβατική χαρτογράφηση τύμβων με Τομογραφία Μιονίων Κοσμικής Ακτινοβολίας, αλλά και στη μελέτη Έργων Τέχνης.
